Ben jij bijgelovig? Kom je op vrijdag de 13e je bed niet uit? En maak je je zorgen als je een zwarte kat ziet of onder een ladder doorloopt? Allemaal irrationeel natuurlijk, maar toch zijn er vele mensen die erin geloven. De betekenis van de meeste bijgeloven is te vinden in de oudheid.
Ongeluksgetal 13
Bijgeloof: het getal 13 brengt ongeluk.
Herkomst: het getal 13 heeft zo’n slechte naam omdat het 12 + 1 is. En twaalf is het getal van ‘perfectie’ (12 apostelen in het Nieuw Testament). Meer dan perfect, dat kan natuurlijk niet, dus het getal dat volgt op twaalf, dertien, brengt ongeluk. Het geloof is zo sterk dat in veel hotels er geen 13e kamer is en soms zelfs geen 13e verdieping. Ook is er bij vliegtuigen bijna nooit een 13e rij. Er zijn zelfs
mensen die een fobie hebben voor het getal 13, dit heet triskaidekafobie.
Konijnenpootje brengt geluk
Bijgeloof: een konijnenpootje brengt geluk.
Herkomst: waarom een konijnenpootje bij je dragen geluk brengt is niet geheel duidelijk. Er zijn theorieën over dit bijgeloof die terug gaan tot voor 600 BC. Konijnen stonden toen symbool voor vruchtbaarheid (we weten allemaal wel waarom), ze zouden veel baby’s, grote oogsten en geluk brengen. De achterpoot van het konijn is het sterkst, dus deze brengt het meeste geluk.
Afkloppen
Bijgeloof: door af te kloppen kun je mogelijk ongeluk af wenden.
Herkomst: De christelijke oorsprong van afkloppen is te vinden bij de kruisiging van Jezus. Het aanraken van een houten kruis herinnerde je aan de nederigheid waartoe Jezus opriep. Overmoedig zijn betekende niet alleen het noodlot tarten, het was tevens een zonde. Het is overigens belangrijk dat het afkloppen gebeurt op onbewerkt hout, en eigenlijk is alleen eiken-, wilgen- of appelboomhout geschikt.
Spiegel breken
Bijgeloof: het breken van een spiegel leidt tot zeven jaar ongeluk.
Herkomst: In het Romeinse Rijk dacht men dat de weerspiegeling in de spiegel een reflectie van de ziel was. Het breken van de spiegel tast de ziel aan. Aangezien men in die tijd dacht dat het lichaam na zeven jaar van fysiologische samenstelling veranderd, duurde het ongeluk gelijk zeven jaar!
Klavertje vier
Bijgeloof: een klavertje vier brengt geluk
Herkomst: Er gaan meerdere verhalen over het geluk van een klavertjevier, zo zou het beschermen tegen heksen. Ook dromen over het klavertjevier is al genoeg, dit voorspelt een lang en voorspoedig huwelijk. en dan is er nog de mythe: Als een meisje een klavertjevier in haar rechterschoen doet, zal zij trouwen met de eerste man die zij tegenkomt, of iemand met dezelfde naam.
Zwarte katten
Bijgeloof: het zien van een zwarte kat brengt ongeluk
Herkomst: Katten hebben het in het verleden altijd moeilijk gehad, sommige volkoren geloofden dat de kat het symbool was van het vleesgeworden kwaad. Duivels en heksen konden de gedaante aannemen van de kat, en het liep dan ook vaak niet goed af met de beestjes. Maar nog steeds zijn hele volksstammen er van overtuigd dat wanneer een zwarte kat hun weg kruist het ongeluk ze te wachten staat.
Hoefijzer
Bijgeloof: een hoefijzer brengt geluk.
Herkomst: Er zijn meerdere verklaringen, zo vormt een hoefijzer met de open kant naar boven een “C”, van Christus. Ook lijk het hoefijzer op een halve maan, in veel culturen een symbool voor geluk. Eeen hoefijzer moet met de opening naar boven worden opgehangen boven de deur, het geluk wordt als het ware dan opgevangen. Vind je een hoefijzer? Dan moet je deze over je linkerschouder gooien nadat je een wens hebt uitgesproken en daarna doorlopen zonder om te kijken.
Vallende ster
Bijgeloof: wanneer je een wens doet bij het zien van een vallende ster , dan komt deze uit
Herkomst: Waarschijnlijk stampt het uit Europa, de Griekse sterrenkundige Ptolemy schreef rond 150 na Christus dat de goden af en toe, uit nieuwsgierigheid, of zelfs verveling, af en toe even naar de aarde kwamen. Het kon voorkomen dat een ster uit zijn positie schoot en naar beneden viel. Aangezien de goden nu toch al zo dicht bij aarde waren was de kans groter dat ze de wens in vervulling zouden laten gaan.
Onder een ladder doorlopen
Bijgeloof: onder een ladder doorlopen brengt ongeluk.
Herkomst: De ladder vormt met de muur waar deze tegen aanstaat en de grond een driehoek, en dit is het symbool van de heilige Drie-eenheid. Vroeger werd het onder een ladder doorlopen dus ook gezien als een uitermate oneerbiedige daad, en deed je dit wel dan werd je beschuldigd van duivelsverering. In de loop daar jaren is het bijgeloof verandert naar het brengen van ongeluk.
Vingers kruisen
Bijgeloof: door je vingers te kruisen kun je het onheil afwenden
Herkomst: het kruisen van de vingers heeft veel te maken met het voorgaande bijgeloof. Loop je nou toch een keer onder een ladder door, dan kun je het onheil afwenden door de vingers te kruisen, de middelvinger over de wijsvinger. De waarschijnlijke verklaring van dit bijgeloof is dat de vingers letterlijk een kruis vormen, een verwijzing naar het Christelijke kruis wat bescherming moet bieden. Het kruisen van de vingers, meestal achter de rug, wordt ook vaak gebruikt bij het doen van een belofte, deze is dan ongeldig.
Op 11 november wordt in Nederland de naamdag van Sint Maarten gevierd. Kinderen lopen met lampionnen over straat en gaan in kleine groepjes de huizen langs om snoep of fruit te bemachtigen.
